DEVAM: 32 - MEZAR VE
CESEDİN ÇÜRÜMESI HAKKINDA GELEN HADISLER BABI
حدّثنا
سُوَيْدُ
بْنُ سَعِيدٍ.
أَنْبَأَنَا
مَالِكُ بْنُ
أَنَسٍ عَنِ
ابْنِ
شِهَابٍ، عَنْ
عَبْدِ
الرَّحْمنِ
ابْنِ كَعْبٍ
الأَنْصَارِيِّ؛
أَنَّهُ
أَخْبَرَهُ
أضنَّ
أَبَاهُ كَانَ
يُحَدِّثُ:
أَنَّ
رَسُولَ
اللهِ صلى الله
عليه وسلم
قَالَ: ((إِنَّمَا
نَسَمَةُ
الْمُؤْمِنِ
طَائِرٌ
يَعْلُقُ فِي
شَجَرِ
الْجَنَّةِ
حَتَّى
يَرْجِعَ
إِلَى
جَسَدِهِ
يَوْمَ
يُبْعَثُ)).
Ka'b (bin Malik)
el-Ensarî (r. a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: Mu'min'in ruhu, kendisinin dirileceği (kıyamet)
giin(ü) cesedine geri dönüncey e kadar cennet ağaçlarında rızıklanan bir
kuştur.
Diğer tahric:
Bu hadisi Nesai ve Taberani de rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Kurtubi, Suyuti ve Sindi gibi alimler bu hadisin şehid olan mu'minler
hakkında olduğunu beyan ederek bu görüşe sünenimizde 2801 numarada geçen İbni
Mes'ud (r.a.)'ın hadisini ve Ka'b bin Malik (r.a.)'ın bu babta rivayet edilen
hadisinin bazı rivayetlerdeki metnini delil göstermişlerdir. Taberani'nin Ka'b
(r.a.)'den müteaddid yollarla rivayet ettiği hadis metni bazı rivayetlerde
Müellifimizin rivayet ettiği metin gibidir. Diğer bazı rivayetlerde ise mealen "Şehidlerin
ruhları yeşil kuşlardadır, (cennette) diledikleri yerlerde rızıklanırlar"
biçimindedir. Bu mealdeki rivayet diğer rivayetlerin de şehidler hakkında
olduğuna delalet eder.
Suyuti,
Nesai'nin rivayet ettiği bu hadisin izahında özetle şöyle der: Kurtubi: Bu
hadis, şehid olan mu'min hakkındadır. Buna benzer diğer hadisler de şehidlere
ait olarak yorumlanır. Şehidler dışında kalan mu'minlerin ruhları ise bazan
gökte, bazan da mezarlar çevresinde bulunur. Fakat cennette olmazlar.
Şehidlerin ruhlarının ölümü müteakip rızıklandıkları ve cennette oldukları
Kitab ve Sünnet ile sabittir. Şehidler dışında kalan mu'minlerin ruhlarına
gelince kıyamet gününe kadar rızıklanmadıkları hususunda ümmetin icma'ı vardır.
Kadı Ebu Bekir bin el-Arabi, Tirmizi'nin şerhinde bu icmaın bulunduğunu
anlatmıştır, demiştir.
Eş-Şeyhİzzü'd-Din
bin Abdi's-Selam da bu hadisin şehidlere mahsus olduğunu söylemiştir.
Sindi de: Bu
hadisin zahiri şehidin ruhunun, Allah'ın emriyle şekillenerek kuş suretine
girdiğine delalet eder. Nasıl ki melek bazan insan şekline girer.
Suyuti, Ebu
Davud'un haşiyesinde demiş ki: Biz hadisi ruhun kuş şekline girdiği anlamına
yorumladığımız zaman en uygunu bunu uçma gücü bakımından ele almaktır. Yani
ruh. uçma gücü bakımından kuşa benzer. Maksad ruhun kuş suretine girmesi
değildir, demek daha isabetli olur. Çünkü insan sureti, suretlerin en
güzelidir, dedikten sonra sözüne devamla Sindi şöyle söyler: Şayet insan
ruhunun bir şekli var ise ve bu şekil insan suretinde ise, Suyuti'nin bu
görüşüne ve yorumuna bir diyecek yoktur. Ama insan ruhunun bir şekli yok ise ve
Allah, onu herhangi bir hikmete binaen şekillendirmek isterse, ruhun kuş
suretinde şekillenmesi uzak bir ihtimal değildir.
Yukarıda
belirttiğim gibi 2801 nolu İbni Mes'ud (r.a.)'ın hadisi bu hadisin benzeri olup
şehidlerin ruhlarının cennetteki yaşantısını belirtir. Konu ile ilgili gerekli
bilgi orada verildiği için oraya da bakılmalıdır.
RUHLARIN MEKANI TIKLA (Kabir
Alemi)